Visie en Missie

StAM wil landschap en landschapsherstel koppelen aan cultuur, geschiedenis en leefomgeving. Daarbij is belangrijk dat:

Landschap beschouwd wordt als een cultureel erfgoed (buiten de musea).
Een toegankelijk en beleefbaar landschap positieve emotie en herkenning geeft bij mensen.
Identiteit en streekeigenheid belangrijke maatschappelijke thema’s zijn.
Natuur en ecologie er beter van worden.
‘Witte gebieden’ krijgen speciale aandacht (iedereen heeft recht op een mooi landschap).
Wat voorop staat is het efficiënt en verantwoord werken aan het landschap via creatieve en praktische oplossingen. Het doel moet steeds voorop staan, niet het proces. Hierdoor kan schade aan het landschap worden voorkomen door in een vroeg stadium het ruimtelijk beleid bij te sturen. Soms is hierbij een top-down benadering via beïnvloeding van beleidsmakers nodig, de andere keer ligt een bottom-up proces meer voor de hand. Essentieel is goede benutting van landschapskennis van en in het gebied zodat de landschapsversterking (wetenschappelijk) verantwoord en met voldoende draagvlak kan gebeuren.

Relatie met Deltaplan ‘Nederland weer mooi’
Het Deltaplan Landschap uit 2005 is een groot landelijk initiatief voor landschapsherstel dat door burgers èn politiek/bestuur enthousiast is ontvangen. Daarom is het belangrijk om dit initiatief nog meer onder de aandacht van Achterhoekse bestuurders te brengen, met het doel om landschap een centrale plaats te geven in het ruimtelijk beleid.
De ideeën van het Deltaplan Landschap moeten regionaal en gemeentelijk uitgewerkt worden in de Achterhoek. Het is een paraplu voor diverse andere concepten voor landschapsherstel zoals:

Herstel van: landschapsmonumenten, oude structuren en elementen en oud cultuurlandschap waar mogelijk.
Wateropgave landschappelijk uitwerken: groen/blauwe netwerken, bufferzones, klimaatproof, waterberging. Een actueel project hiervoor is gebiedsproces Baakse Beek – Veengoot.
Kwelzones herstellen.
Oude wandelpaden en zandwegen bewaren en herstellen. Ze zijn historisch van groot belang en maken het landschap toegankelijk.
Het Deltaplan is een goede manier om de relatie tussen de moderne landbouw en het landschap te verbeteren. denk hierbij aan:

Inspringen op nieuw plattelandsbeleid EU en Nederland: inkomenssteun boeren verbinden met beheer landschap.
Groene randen langs percelen en watergangen.
Boerennatuur terugkrijgen (schrale stukken, veldleeuwerik e.d.)
Landschapswacht
De Landschapswacht van de Vereniging Nederlandse Cultuurlandschappen (VNC) is bedoeld om ongewenste situaties in het landschap te signaleren en op te lossen met behulp van de grondeigenaar en bestaande financiële regelingen. Het kan gaan om verrommelde situaties en verwaarloosde landschapselementen als houtwallen, solitaire bomen en steilranden. StAM kan gebruik maken van deze landschapswacht (de boodschapper van buiten). StAM beoogt hiervoor een netwerk van waarnemers in het veld (vrijwilligers) te vormen.

Betrokkenheid bij het Landschapsmanifest
De werkzaamheden van StAM zijn sterk gerelateerd aan het landelijke landschapsmanifest. Op 27 september 2008 hebben een groot aantal organisaties – waaronder Stichting Staring Advies – in Radio Kootwijk te Apeldoorn het Landschapsakkoord getekend. Daarna zijn er nog ondertekenaars bijgekomen zodat nu bijna 50 organisaties het akkoord ondertekend hebben. Het Akkoord van Apeldoorn is een actieprogramma met afspraken tussen betrokken partijen voor een periode van drie jaar. Het betreft bindende afspraken om de kwaliteit van het Nederlandse structureel te versterken, de financiering te verbreden en samen te werken aan de bewustwording van de waarde van het landschap. Via Staring Advies neemt Stichting Achterhoek weer mooi (secretaris en adviseur) deel aan bijeenkomsten en activiteiten van het Landschapsmanifest.

Relatie met de Gelderse Natuur en Milieufederatie
Versterking van het landschap is belangrijk, maar in de eerste plaats is natuurlijk behoud en bescherming van de nog bestaande landschapskwaliteit gewenst. Hiervoor is een effectief ruimtelijk beleid van het grootste belang.
De Gelderse Natuur en Milieufederatie (GNMF) is de overkoepelende provinciale milieuorganisatie die zich inzet voor een goed ruimtelijk beleid in Gelderland, zowel op provinciale als op lokale schaal.
Voor StAM is de GNMF daarom de partner die behoud en bescherming van het landschap voor haar rekening neemt. StAM besteed haar aandacht met name aan promotie en versterking van het landschap in de regio.

Relatie met Achterhoekse cultuur en samenleving
StAM vindt dat een streekeigen landschap een cruciaal onderdeel is van de Achterhoekse cultuur. Dit landschap mag niet verloren gaan. Daarom is het belangrijk en logisch om de gewenste landschapsversterking ook op de schaal van de streek aan te geven. Voor het culturele aspect is het ook belangrijk om bekende Achterhoekers en culturele gangmakers – bijvoorbeeld als comité van aanbeveling – te verbinden aan het werk van StAM. Daarnaast wordt voor het inbedden van StAM in de Achterhoek gedacht aan een kring van sympathisanten: ‘Vrienden van de Achterhoek’.
Tevens zijn contacten met (sociaal-culturele) belangengroepen, mensen met specifieke kennis, lokale trekkers, opinieleiders landbouw en de kleine kernen van belang. StAM wil op deze manier graag haar inbreng leveren bij het onderwerp landschap en leefomgeving van de ontwikkelingsplannen van dorpen en buurtschappen.